Seks en macht zijn verweven, het duurt niet lang of Oeganda gaat dat ook zien. De omgang met seksualiteit drukt altijd sociale verhoudingen uit. Maar de vrouwelijke seksualiteit is ook een effectief machtsmiddel.
In 2003 eisten de vrouwen van Liberia vrede. Daarvoor stonden ze maandenlang op een groot kruispunt in Monrovia. Hun volharding kreeg president Charles Taylor en de rebellen aan de onderhandelingstafel. Toen die zonder akkoord wilden opstappen, speelden de vrouwen hun laatste kaart. Voor het oog van rebellen en camera’s begonnen ze zich uit te kleden.

Dit waren geen strakke sexy jonge bloemen die hun witte T-shirt omhoog trokken. Oudere vrouwen ontblootten het lijf.

Nu zie je in Afrika best wel eens wat bloot. Een borst, bijvoorbeeld, van een vrouw die haar kind zoogt, en na het drinken bungelt die vaak nog buiten. Een tiet is hier niet sexy. Het is een instrument om een kind groot te krijgen. Je ziet ook geen décolletés op billboards; dijen doen mannen meer.

Maar dat publieke leven van de borst zegt niks over de seksuele beladenheid van ander bloot. Zo is er geen grotere schande voor een man dan het moeten aanschouwen van een naakte moeder. Toen de vrouwen van Liberia hun vervallen moederbuiken toonden, snelden de rebellen terug naar de onderhandelingstafel. Even later werd het vredesakkoord getekend en een vrouw gekozen tot president.

In 1992 eisten Keniaanse moeders de vrijlating van hun zonen, politiek gevangenen. Toen president Arap Moi ze negeerde, lieten ‘de mama’s’ zich naakt zien.

Eind januari gingen Oegandese vrouwen de straat op. Ze waren aanhangers van de oppositie en eisten een nieuwe Verkiezingscommissie – in plaats van de net benoemde mannen die ook in 2006 niet in staat waren de verkiezingen eerlijk en transparant te laten verlopen. De politie heeft de vrouwen hardhandig en als vee in busjes gedreven. Commentaren in de kranten spreken er schande van: “De moeders van dit land zijn ernstig vernederd.”

“De vrouwen zijn los” schreef een andere man. Ze moeten hun strijd een versnelling opvoeren. De volgende keer dat ze worden opgepakt, moeten ze “een dramatische daad” stellen: Kleren uit! Mama’s, ga strippen!
**

“Strip, mama’s!” verscheen in Internationale Samenwerking van maart 2010