Nukkige pubers zijn het vaak, de 27 lidstaten tegenover Papa Europa. EU-regelgeving met lang gezicht uitvoeren. Zaniken ‘het moet van Europa’, al zijn wetten en regels met instemming van de lidstaten gemaakt. De Tweede Kamer kan Europese besluiten beïnvloeden, maar voor debatten over Europese wetgeving is weinig belangstelling. Dat heeft weer te maken met de pers. Die vindt Brussel saai en taai. De Europese verkiezingscampagne begon onlangs groot in eigen land, in Maastricht, maar Nederlandse nieuwsprogramma’s wuifden, ‘te ver van mijn bed’. Dat terwijl in de aanstaande Europese verkiezingen met de opkomst van extreem-rechts de EU zelf op het spel staat.
Zo minnetjes als de liefde, zo groot de afhankelijkheid. De pubers die mekkeren dat Brussel bemoeizuchtig is, schreeuwen bij elke lekke band om hulp. Een levensbedreigend virus en Papa moest subiet vaccins regelen. (Niemand die nog zei dat lidstaten zelf hun zorg regelen.) Rusland viel Oekraïne binnen. Over defensie gaat de EU niet, maar sancties tegen Rusland en steun voor Oekraïne zijn made in Brussels.
Met bravoure warmden de Britten zich aan het perfide vuur van de populisten. Zes jaar later is met minder investeringen, minder handel en lager loon door Brexit 5 procent van het nationale inkomen verdampt. Nu betreuren ook conservatieve stemmers het vertrek uit de EU.
De volgende opstand komt uit Midden-Europa. Anders dan de Britten, zijn Hongarije en kandidaat-lid Servië niet uit op zelfbeschadiging. Hun doel: verzwakken en lamleggen van de Unie. Afgelopen week ontvingen ze Xi Jinping als lichtend voorbeeld en weldoener. Die bracht beide een groot cadeau uit China.
Hongarije, veelvraat van EU-gelden, bediende Xi de afgelopen jaren met het blokkeren of verdunnen van EU-besluiten die China niet bevallen. Als beloning is er het ‘alomvattend strategisch partnerschap voor alle weersomstandigheden’. Vooral dat ‘alle weersomstandigheden’ zegt veel. Het is een erkenning van loyaliteit jegens China’s geopolitiek, verklaarde een Chinese diplomaat tegen de Financial Times. Dat is: stelling nemen tegen Amerika en warme banden met Rusland. Zo beweert Orbán dat ‘Europa de kant van de oorlog kiest’. Hij steunt het Chinese ‘vredesinitiatief’ en maant Oekraïne tot onderhandelingen.
Chinese bedrijven investeerden 16 miljard euro in Hongarije. Xi zei dat hij erop rekende dat Hongarije een nog sterker lid van de EU zou worden. Liever een sterk Trojaans paard dan een mankepoot.
EU-kandidaat Servië maakt het nog bonter. Ook daar gingen miljarden naar infrastructuur en mijnbouw – Chinese bedrijven bezitten de grootste kopermijn en een staalfabriek. Ze leggen er een spoorlijn naar Hongarije die moet doorlopen tot aan Piraeus, de Griekse haven in Chinese handen; daar kan het Europese koper en staal op de boot naar China. Xi noemde Servië het eerste Europese land dat met China een gemeenschap vormt met een gezamenlijke toekomst. Het vrijhandelsverdrag is dan nog een redelijk onschuldig cadeau. In Servische steden patrouilleren Chinese politiediensten. En de landen tekenden voor een bizar project: een Chinees staatsorgaan zal het Servische ministerie voor Europese Integratie gaan helpen met zijn personeelsbeleid. ‘Een ijzersterke band’, lachten beide presidenten.
Lang is gedacht dat het om geopolitieke redenen belangrijk was Hongarije in de EU en dus binnen Europese invloedssfeer te houden. Dat is niet gelukt. Brandende liefde is niet nodig, en met bokkende pubers kan Papa Europa prima overweg – zie de voortvarendheid waarmee ’s werelds grootste economische blok zich ontwikkelt. Toch is er een ondergrens. Een beetje dreigen, alla. Maar in de Europese familie is geen plek voor parasiterende verraders die azen op vadermoord.