28 augustus 2023
Hoe weinig ik van de wereld begrijp, werd me weer duidelijk toen Donald Trump onder arrest een politiefoto moest maken. In negen uur tijd is zijn mugshot 90 miljoen keer bekeken. Zodra de oud-president is vastgelegd als een crimineel, dacht mijn naïef brein, zullen meer Amerikanen zijn ware aard zien. Met hun gelukzalige onwetendheid is het dan gedaan.
Studies naar consumentengedrag spreken van hetblissful ignorance effect: mensen met meer informatie over een product zijn vaak minder gelukkig ermee dan zij die minder weten. Dat verwachtte ik na die historische politiefoto. Maar Trump begrijpt de wereld wel. Hij snapt de onderbuik, snapt marketing. De mugshot was nog niet droog of zijn site verkocht T-shirts, mokken en stickers met zijn boevenportret. De mugshot werd een heldenverhaal: ‘Ik liep het hol van de leeuw in….’ , met een knop om royaal te doneren voor zijn campagne.
Diezelfde dag hinkte ik weer op het verkeerde been toen ik satire zag terwijl het echt nieuws betrof. De Nederlandse regering draagt Wopke Hoekstra voor als nieuwe eurocommissaris. Hoekstra, hoeder van Green- Deal-klimaatmaatregelen en de natuurherstelwet; zoiets als René van der Gijp dansend op een Gay Pride-boot of Saoedi-Arabië voorzitter van een mensenrechtencommissie.
Wat wel echt waar is: één op de vijf Nederlanders gelooft dat de belangrijkste beslissingen in de wereld worden genomen door ‘een geheime groep mensen’. (uit European Social Survey ) Met een beetje gissen had ik wel een idee. Een hint vind je op de wonderlijke foto van onze koning, dit weekend op Zandvoort. Die staat daar dolletjes met kickbokskampioen Rico Verhoeven, die doet alsof hij een kniestoot van de koning – ja, kniestoot van de koning – afweert. Achter hen de naam van een grote sponsor van Formule 1, de Saoedische staatsoliemaatschappij Aramco, grootste olie- en gasbedrijf ter wereld, onder bedrijven de allergrootste uitstoter van broeikasgassen.
Lollige foto in een jaar dat records elkaar overtoepen: de grootte en hoeveelheid bosbranden, overstromingen, hitterecords. Net als de uitstoot van CO2. Die bereikte in 2022 een nieuw record. Dan weet je: de belangrijkste beslissingen op deze aarde worden genomen door de dertien bestuurders van Opec.
Het klimaatpanel IPCC berekende dat in 2040 maximaal 40 miljoen vaten olie per dag mogen worden opgepompt, willen we opwarming beperken. Intussen geven klimaatwetenschappers ronduit toe dat ze er met hun modellen naast zaten. Ze hebben de klimaatramp stelselmatig onderschat. Er zit een ongekende versnelling in de opwarming – en zo ook in de branden, hittegolven, tornado’s, smeltende gletsjers etcetera. Opec maakte in juni bekend de huidige 100 miljoen vaten per dag te zullen ophogen tot 110 miljoen in 2045. De vraag neemt toe.
Op een verlaten weg in de woestijn van Nevada staat een handvol klimaatactivisten achter een paar protestborden. Ze willen dat het jaarlijkse woestijnfestival Burning Man privéjets verbiedt. Op X (Twitter) is te zien hoe de politie in een pick-uptruck met gillende sirenes de borden omverrijdt. Ze raken net geen mensen. Die worden de volgende seconde tegen de grond gewerkt door een agent die schreeuwend een geladen pistool op ze richt.
De mannen van Opec wordt geen strobreed in de weg gelegd. Toen de baas van de World Business Council for Sustainable Development, de Nederlander Peter Bakker, onlangs een lezing hield over de desastreuze gevolgen van meer CO2, stonden de Opec-bestuurders op en liepen gezamenlijk de zaal uit. Niet gek dat mensen wantrouwend worden over de mensen met de meeste macht. En opnieuw blijkt: zalig zijn de onwetenden.